Tektanrıcılığın Ontolojik Derinliği ve İslam’ın Kurumsal Sapmaları Üzerine Karen Armstrong’un Dinin Kısa Tarihi adlı eserinin “Tanrı’nın İradesine Boyun Eğmek” başlıklı bölümü, özellikle İslam’ın teslimiyet temelli yapısını anlamak için güçlü bir başlangıç noktası sunar. Ona göre “Müslüman” olmak, kelime anlamıyla Tanrı’ya teslim olandır. Bu teslimiyet, yalnızca
Hz. Muhammed’i Ekonomik, Sosyolojik, Kültürel ve Antropolojik Açıdan Yeniden Düşünmek İnsanlık tarihinin bir diğer kırılma anlarından biri, çölde bir adamın mağarada duyduğu bir sesle başladı. Bu sesin taşıdığı mesaj, yalnızca metafizik bir hakikati değil, toplumsal, ekonomik ve kültürel bir devrimi de fısıldıyordu. O adam, Hz. Muhammed’di. Onun peygamberliği,
İnsan kendi dertlerine, beceriksizliklerine, korkularına uydurduğu bahanelere bakınca bazen utanıyor. Minik dertleri göğüsleyemeyen, küçük sorunları çözemeyen, mutsuzluklarına ve problemlerine çözüm bulamayan insanlarla, bir çoğu için dünyanın sonu denecek yerlerden yıldız gibi parlayan insanlar çıkıyor. Hepsi aynı gezegende yaşıyor. Aynı havayı soluyor. Ella Fitzgerald'dan bahsedeyim biraz. Geceleri onun sesiyle
Mustafa Kemal Atatürk’ün Sakarya Meydan Muharebesi sırasında söylediği “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır; o satıh bütün vatandır” sözü, yalnızca bir savaş stratejisinin özeti değil, bir milletin varoluşsal mücadelesini ifade eden tarihî ve felsefî bir bildiridir. Yüzeyde bu cümle, belirli bir cephe hattının savunulmasından vazgeçilip, topyekûn direniş anlayışının benimsendiğini
2025 Temmuz, Avrupa Demokratik Partisi tarafından paylaşılan bir sosyal medya gönderisi, yalnızca Trump karşıtı bir siyasi yorum değil; aynı zamanda çağdaş mitolojiyi hedef alan bir siyasal sanat eseri gibiydi. Görselde, Donald Trump cehennemi bir fon önünde, şeytani figürlerle çevrili biçimde resmedilmiş, altında ise şu cümle yer alıyordu: “When you dance
Sabah uyanıyorsun. Elini yüzünü yıkamadan Instagram’a giriyorsun. “Yaa Aylin hâlâ bekar değil miydi ya?” diyorsun. Çünkü geçen hafta yaptığı düğün paylaşımı senin ekranına ancak şimdi düşmüş. Aylin'in yavaş bir gelin olduğundan mı, kaynanası müsaade etmediğinden mi? Hayır! İkisi de değil. Onun yerine üç gündür sana sabah yoga
Barrack anlatıyor: Türk ezilsin, biz yönetelim — nostaljinin diplomasisi. Gün geçmiyor ki biri Türkler hakkında akıllara zarar bir şey söylemesin. Türklerden çok şey yapmaya çalışılan yıllar yaşıyoruz. Türklerin geldiği noktadan kimse memnun kalmamış, anlaşılan budur. Hatta mümkünse "Türk" kelimesini de unutmamız talebiyle. Artık iş öyle bir noktaya geldi ki,
Okumak beyin için spor salonudur. Sinapslarınız mekik çeker, nöronlarınız squat yapar, bu işin poponuza faydası yoktur ama onu sağlam yere koymanızın yolu da okumaktan geçer. Hafızanız da “ölmeden önce yapılacaklar” listesini günceller. Tek fark "dumbbell" yerine "dostoyevski" kaldırmanızdır. Dostoyevski sevmiyorsanız onun yerine başka birini yazın, elbette
Toplum kendisine nasıl güvenir? Bu soruyu yüksek sesle sormak, Türkiye gibi kolektif özgüvenin mevsimlik ürün olduğu bir coğrafyada, neredeyse ayıp sayılır. Burada güven, önce devlete, sonra lidere, sonra marketteki zeytinyağının fiyatına ve en son da Allah’a havale edilir. Aradığımız bulunamazsa "Hakkımızda hayırlısı!" denir geçilir. Birey ise kendini
Kurtarıcı bekliyoruz ama her geleni yutuyoruz. Türkiye’de halkın lider çıkarma kapasitesine sahip olup olmadığı sorusu, yalnızca siyasal bir tartışma değildir. Bu, aynı zamanda kültürel, psikolojik, tarihsel ve yapısal katmanları olan çok boyutlu bir meseledir. Çünkü liderlik yalnızca bireysel karizma ya da halkın geçici beğenileriyle açıklanamaz. Liderin doğması kadar tanınması,
Anne terliğinin karizmasını yenenler... Lider dendiğinde akla gelen klasik imgelerden biri karizma ise, karizmanın en dramatik araçlarından biri de öfkedir. Ancak herkesin öfkesi liderlik üretmez. Peki bazı figürler neden öfkesiyle halkın kalbine dokunur, bazıları neden sadece "sinirli bir adam" olarak kalır? Cevap, yalnızca psikolojide değil, toplumsal tarih ve
Hoşgeldiniz! Biletlere kırmızı biberli pamuk şekerler dahildir. Yanarken eriyecek, erirken yapış yapış oraya buraya bulaşacaksınız. Ve sevdiceğinizin midesine oturmanızı da garanti ediyoruz. Dönme dolapta dönerken temcit pilavlı travmalarınızı kaşıklayabilirsiniz. Bakalım hanginizin pilavı önce bitecek ama dayanıklı olun! Pilavdan dönenin kaşığı da kalbi de kırılabilir. Bir baltaya sap olmamış olabilirsiniz ama
Roma İmparatorluğu’nun en büyük çelişkilerinden biri, küçük bir taşra dini olarak doğan Hristiyanlığın birkaç yüzyıl içinde yalnızca hoşgörüyle karşılanması değil, aynı zamanda devletin resmi ideolojisi hâline gelmesiydi. “Devlet ideolojisi” deyince bugün akla gelen partilere selam olsun. Bu dönüşüm, yalnızca teolojik değil, aynı zamanda sosyolojik, politik ve ekonomik değişimlerin de
Uzlaşma adına, siyasal belirsizliği, tarihsel travmayı ve halkın dışlanmasını örten retorik bir yön değiştirme. Türkiye'de doğan herkesin adınan önce öğrendi bir kelime olabilir terör... Bir kaç neslin de en büyük travması, terör ve PKK... Halk PKK terörünün maddi ve manevi yükünü bir kaç nesil sırtında taşımıştır ve hala
Tanrılar gökten inmedi; gece yarısı gözaltına alındılar. Tanrı ya da tanrıların gökte olduğunu savunan insan, ondan gelen her şeye etmediği eziyeti bırakmadı. Büyük bir tezat! Gerçi hala da öyle... İsa, Roma’ya “geldi” derken kimse onun bavullarla tren istasyonuna indiğini hayal etmesin. Zira bu geliş, daha çok bir gece baskını,
ayasofya
Ayasofya, yalnızca mimari bir yapı değil; tarih boyunca farklı inançların, iktidarların ve ideolojilerin yeniden biçimlendirdiği bir sembol olmuştur. Şehrin silüetinde binlerce yıldan gelen görkemini de İstanbul'a adım atan herkese yaşatır. Roma’dan Bizans’a, Osmanlı’dan modern Türkiye’ye kadar, her dönemin iktidarı Ayasofya’ya kendi anlamını yüklemiş,
Ay doluyor, biz boşalıyoruz. Ay yukarıda parlıyor, biz aşağıda saçmalıyoruz. Hani gökte ne varsa yerde de o vardı? Yok! Dolunay denince hâlâ romantik şeyler aklına gelen varsa, ya çok âşık ya da çok bilgisizdir. Her romantik fotoğrafın ya da çizimin arka foncusunun dolup dolup boşalması, bizim de kıpırdanmamıza sebep oluyor
Her Şey Çok Güzel Olacak(mış). Olur Tabii, Tövbe Estağfurullah! Sebze fiyatları dolarla yarışırken güzel günleri bekleyen insanlar, demokrasi için de ambulans çağırdılar. Ambulans geldi — ama sadece sireniyle katkı sundu. O da ilk birkaç sefer. Sonra kulaklar alıştı. Gürültüye bağışıklık geliştirdik.Her şey çok güzel olacak. Tamam şimdi gözümüze bir
Kadın kadının yurdudur. Kim bilir, belki de elma kurdudur. Hatta biraz dikkatli bakarsan o kurdun bir WhatsApp grubu bile vardır: “Kadınlara Karşı Kadınlar Konseyi.” Seçmece feministlikle dişilik mezbahası arasında kalan depoda buluşalım. Sonra kimin daha çok kadına benzer göründüğüne karar veririz. Belki de kimin daha çok “erkek gibi kadın” olduğuna.
Kral çıplak değil, sensin çıplak. Otoriter rejimler, yalnızca bir kişinin ya da iktidar partisinin kararıyla ortaya çıkmaz; toplumlar da bu rejimlerin oluşmasına zemin hazırlar. Bir diktatör, önceden hazırlanmış bir sahneye çıkar. Bu sahne, krizin, korkunun, güvensizliğin ve kolektif çaresizliğin ördüğü bir atmosferdir. Hannah Arendt’in deyimiyle, “kitlesel yalnızlık ve köksüzlük,
Devletin tanrısal bir figür gibi algılanması, yalnızca teokratik rejimlere özgü bir eğilim değildir. Bu olgu, insanlık tarihinin başlangıcından bu yana farklı biçimlerde tezahür etmiş; mitolojilerde, dini inanç sistemlerinde, siyasal kuram ve pratiklerde sürekli olarak yeniden üretilmiştir. Antropolojik olarak kutsal ile düzen arasında kurulan bağ, siyasal iktidarın “ilahi” bir kaynaktan türediği
Selülitle savaşan ama otoriteyle barışık, acı dolu ve komik bir halk. Türkiye’de sosyal medya kullanımı yalnızca dijitalleşmenin doğal bir sonucu değil, aynı zamanda bastırılmış arzuların, çarpık toplumsallaşmanın ve kolektif hafıza kaybının bir tezahürüdür. Herkesin görünmek istediği ama kimsenin gerçekten “olmak” istemediği bu dijital arenada, kullanıcılar estetik kaygı, sosyal onay
Türkiye’de siyasi gündemin ruh sağlığı üzerindeki etkileri üzerine akademik verili, sinir bozucu bir inceleme Türkiye’de siyaset yalnızca oy vermek ya da siyasi partiler hakkında tartışmakla sınırlı bir alan değil. Güncel siyasi atmosfer, bireylerin gündelik yaşamına, ruh sağlığına, ilişkilerine ve hatta benlik algılarına doğrudan etki ediyor. Psikoloji, bu durumun
Mezopotamya’dan günümüze “story” lerle geldik. Artık dikkat etmemize, aklımıza ve üretmemize gerek yok. Instagram, görselliği merkeze alan yapısıyla modern iletişimi ve kimlik sunumunu baştan tanımlayan bir platform haline geldi. Eski günlerini ve zaman içindeki değişimini eminim herkes hatırlıyordur. Ancak, bu dijital mecra yalnızca fotoğraf paylaşımından ibaret değil; toplumsal algılar,